Son dönemde en çok konuşulan konuların başında yapay zeka geliyor. Durum böyle olunca kripto paralarla ilgilenenler de yapay zeka projelerinin coinlerinin ne derece yükseleceğini merak ediyor. Genelde kripto paralarda Bitcoin ile başlayan yükselme sonrasında alt coinlere de yansımakta.
Özellikle 2017 bitcoin fiyatı 20 bin doları gördüğü zaman sonrasında başta Ethereum olmak üzere bütün kripto para piyasası bundan yararlanmıştı. 2021 yılındaki yükselişte ise memecoinler ve NFT’ler oldukça popülerlik kazanmıştı.
Uzun zamandır beklenen yeni boğa sezonu için ise bilinen Bitcoin, Ethereum gibi dijital paralar dışında hem memecoinlerin hem de yapay zeka platformlarına ait coinlerin değer kazanması bekleniyor.
Yazı İçeriği
Altyapıdan Çok İsim Önemli
Kripto para konusunda öngörüde bulunmak oldukça zor. Ekonomistler ve uzmanlar her ne kadar çeşitli göstergeler üzerinden düşüş ve yükseliş noktalarını belirlese de kimse kolay kolay hangi kripto paranın büyük değer kazanacağını bilemiyor.
Burada öncelikle kripto para alıcılarının oldukça yüksek sayıda olmasının etkisi var. Bu yatırımcılar çoğunlukla projenin altyapısına bakmıyor. Mesela 2021 yılında yükselen ve sonrasında yok oln çoğu dijital paranın altyapısı sorunluydu.
Buna karşılık oldukça önemli görünen kimi projeler de başarısız kaldı çünkü kimse yatırım yapmadı. Yatırımcıların nereye doğru gideceğini bilmek için en etkili araçlardan biri trendler. İnsanlar özellikle de kripto para piyasasına yükseliş dönemlerinde girenler araştırma yapmayı bilmiyor.
Onlar için çevrede konuşulan, haberlerde çıkan kriptolar önemli olmakta. Bu durum özellikle Dogecoin ve Pepe ile yaşandı. Hatta 2021’de NFT satın alanların büyük bir bölümü NFT’nin ne olduğunu bilmeden, para kazanacağı düşüncesi ile aldı.
Yapay Zeka Popülerliğinin Etkisi
Bu dönem ise yapay zeka oldukça popüler. Neredeyse her gün yapay zeka hakkında ayrı bir haber çıkmakta. Hal böyle olunca boğa sezonunda yeni ve bilgisiz yatırımcının Bitcoin ile birlikte bu tür coinlere yönelmesi kaçınılmaz.
Kripto para borsalarında özellikle satış noktasında yapay zeka coinler için ayrı bir bölüm açılması bu işi hızlandırır. Doğal olarak o dönem fiyatı hızlı artış gösteren ve haberlere çıkan, sosyal medyada konuşulan coinler daha fazla alıcı bulur.
Yeni yatırımcıların bu şekilde yaptıkları alımlar nedeniyle sonrasında zarara uğraması ise kaçınılmaz. Maalesef bu tür durumlar her boğa sezonunda yalanmakta.
Çin ve ABD’nin Kriptolara Etkisi Artacak mı?
2013, 2017 ve 2021’deki boğa sezonlarına bakıldığı zaman özellikle ABD veya Çin’den gelen haberlerin dönemi sonlandırdığı fark ediliyor.
ABD Başkanı Donald Trump’ın kripto yanlısı bir tavır takınması, ayrıca stratejik kripto rezervi kararnamesi yayınlaması piyasaya olumlu yansıdı.
Çin ise Hong Kong üzerinden kripto paralarla ilgili düzenlemeler yapıyor. Ancak hala tam olarak kripto paraları kabul etme yönünde bir eğilim görünmüyor. Yine de kripto paraların ABD egemenliğinde olmaması için Çin’in kimi hamleler yapacağı düşünülmekte.
Trump’ın stratejik kripto rezervi içinde ilk etapta Ripple, Solana, Cardano, Ethereum ve Bitcoin yer alacak. Bu beş dijital paranın açıklanması fiyatlarda bir yükselişe neden oldu. Fakat, gerisi gelmedi. Bunun nedeni ise ekonomik ve politik istikrarın dünyada görülmemesi olarak düşünülüyor.
Yatırımcılar hem ABD’nin gümrük vergileri konusundaki yeni politikaları hem de dünyanın pek çok yerinde devam eden çatışmalar nedeniyle risk almak istemiyor. Özellikle Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın Avrupa’ya etkisi oldukça fazla.
Trump’ın açıkladığı gümrük vergileri ise dünya borsalarını ve pariteleri yerle bir etti. Hala Çin ile karşılıklı süren gümrük vergisi artışları yatırımcıları güvenli limanlarda tutmaya devam ediyor. Bu nedenle boğa sezonunun gelmesinin uzaması da oldukça muhtemel.
Stable Coinler Gelişmekte Olan Ülkelere Tehdit mi?
Stable coin olarak da adlandırılan ve genelde bir dolara sabit olan kripto paralara özellikle ekonominin iyi olmadığı ülkelerde oldukça büyük talep var. Bunun nedeni ise maaşların ay sonunda alım güçlerinin düşmesine karşılık stable coinlerin aynı kalması.
Dijital parayı almak ve harcamanın komisyonu dövize oranla daha kolay olduğu için tercih sebebi. Ayrıca vergi konusunda da çoğu ülke henüz gerekli düzenlemeleri yapamadı.
Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkan Yardımcısı Gita Gopinath son verdiği röportajda stable coinlerin gelişmekte olan ülkelerin merkez bankalarını olumsuz etkileyebileceğini söyledi. Bunun nedeninin ise bu tür paralara olan ilginin artması.
Ancak uzmanlar aynı görüşte değil. Hem dünya genelinde stable coin kullanımı yüksek değil, hem de gelişmekte olan ekonomilerde insanlar uzun zamandır paralarını döviz ya da değerli metallere çevirmekte.
Artemis tarafından derlenen verilere göre Birleşik Arap Emirlikleri, Brezilya, Hindistan, Endonezya ve Tayland sadece %5,9’luk bir pay ile stable coin akışlarında üst sıralarda yer alıyor.
Stable coin sahipleri kullandıkları borsaların verdiği kartlar ile alışveriş yapabiliyor. Kimi zaman ise paraya ihtiyacı olduğunda stable coin kendi fiat parasına çevrilip banka hesabına geri dönüyor. Bu noktada komisyonun düşüklüğü bir avantaj oluşturuyor.
Gerek ABD ve Avrupa’da gerekse dünyanın geri kalanında dijital paralarla ilgili yasal mevzuatlarda düzenlemeler yapılmakta. Ayrıca bankaların kimi araçlarını kripto paralara göre düzenlemesi büyük bir artı oldu. ABD bankalarının bilinen isimleri yakın dönemde müşterileri için kripto para saklama hizmeti vermeye başladı. Hatta kimi eyaletlerde faturalar kripto para ile ödenmekte.
Bütün bunlar göz önüne alındığı zaman kripto paraların artık finansal bir araç olarak yerini sağlamlaştırdığı görülüyor. Bundan dolayı ilerleyen zamanlarda yeni bir boğa sezonu kaçınılmaz. Bu boğa sezonunda yapay zeka projelerinin coinleri tıpkı bilinen kripto paralar ve memecoinler gibi yükselir. Bu yapay zeka destekli dijital paralardan hangileri geleceğe kalır, projesini devam ettirebilir noktası ise bilinmez olarak duruyor. Son tahlilde proje iyi olsa bile yatırımcı bulamadığı için sona eren pek çok dijital para var.